چند شعر از مجموعهٔ «باغ‌وحش بزرگ»
نیکولاس گوی‌لن
بزرگ‌ترین شاعر کوبا
گرسنگی
این گرسنگی است. جانوری
همه چنگال و همه چشم.
نمی‌توان او را منصرف کرد یا فریفت.
با یک وعده غذا سیر نمی‌شود.
با ناهار یا شام
راضی نمی‌شود.
همیشه به‌خون تهدید می‌کند.
چون شیر می‌غرد، همچون مار بوآ لِه می‌کند،
همچون انسان می‌اندیشد.
نمونه‌ئی که می‌بینید
در هندوستان گرفته شده (در حومهٔ بمبئی)،
امّا در حالتی کم و بیش وحشی
در بسیاری جاهای دیگر نیز هست.
لطفاً عقب‌تر بایستید.
پرندهٔ کوچک کاغذی
تنها در قفس کوچک خود،
چرت می‌زند
پرندهٔ کوچک کاغذی.
رودخانه‌ها
چنبره زده بر گِرد خویش
رودخانه‌ها، رودخانه‌های مقدس، به‌خواب رفته‌اند.
می‌سی‌سی‌پی با سیاهان خود
آمازون با سرخپوستان خود.
آنان همچون فنرهائی سترگند
بر بارکش‌های غول‌آسا
بچه‌ها، خنده‌کنان، برای آن‌ها
جزیره‌های کوچک سبز زنده‌ئی می‌اندازند
و جنگل‌هائی به‌رنگ طوطی
قایق‌هائی پر از سرنشین
و رودخانه‌هائی دیگر.
رودخانه‌های بزرگ بیدار می‌شوند.
آهسته چنبره باز می‌کنند
هر چه هست می‌بلعند، تا مرز ترکیدن باد می‌کنند،
و دوباره به‌خواب می‌روند.
(یک نمونهٔ
به‌راستی بدیع.)
ققنوس
این قفسی است که
برای رستاخیز ققنوس کنار گذاشته شده است.
(خاکسترهایش در ماه دسامبر خواهد رسید.)
ک ک ک K K K
این جانور چارپا
خاستگاهش شهر جاپلین، در میسوری است
آدمخوار است.
بدون غذای معمولیش - سیاهپوست بریان -
سراسر شب را زوزه می‌کشد.
امّا سرانجام از پا درخواهد آمد.
تغذیه‌اش مسأله‌ئی حل ناشدنی است.
- ترجمهٔ رامین شهروند
عقاب‌ها
این قسمت عقاب‌هاست:
عقاب دم سرخ
شاهْ عقاب.
عقابِ نشسته بر کاکتوس،
عقابِ دو سر (یک پدیده)
در قفسی ویژه.
عقاب‌های مدال نشان
کنده شده از سینهٔ محکومان به‌مرگ.
عقاب سکه، دوبرابر آن، 20$ طلا (بیست دلاری).
عقاب‌های بیرق‌های خانوادگی.
عقاب پروسی، با سری سیاه همچون بیوه‌های وفادار.
عقابی که هفتاد سال بر فراز مِیْن، در هاوانا، در پرواز بود.
عقابِ یانکی، که از ویت‌نام آورده شده.
عقاب‌های رومی و ناپلئونی.
عقاب آسمانی
که طایر بر سینه‌اش می‌درخشد.
و سرانجام
عقاب قوطی شیرِ «عقابْ نشان»
توضیح:
چند توضیح زیر برای درک بهتر شعر «عقاب‌ها» ضروری است:
سطر ۴: اشاره به‌علامت پرچم مکزیک.
سطر ۵: اشاره به‌علامت امپراتوران هابسبورگ که، پس از شارل پنجم، کوشیدند اسپانیا را از بقیهٔ اروپا جدا کنند، و به‌این وسیله آن را از معرض افکار «مخرب» و «فاسد» دور و «محفوظ» نگهدارند.
سطر ۱۰: اشاره به‌سکهٔ قدیمی آمریکائی به‌ارزش ۱۰ دلار که از طلا بود و یک «عقاب» نامیده می‌شد.
سطر ۱۳: اشاره به‌بنای یادبودی که در بندر هاوانا به‌یاد کشتی آمریکائی Maine برپا شده بود، و به‌علت غرق شدن اسرارآمیز آن در سال ۱۸۹۸ جنگ اسپانیا و آمریکا آغاز شد. این نماد نفرت‌خیز مداخلهٔ آمریکا در امور کوبا را، بلافاصله پس از پیروزی «انقلاب» کوبا، مردم ویران کردند.
سطر ۱۷: طایر ستارهٔ عظیمی است در کهکشان نسرطایر.