با خوانندگان ۱۶
• آقای علی اظهری
به‌آن نشریه دسترسی نداریم. اگر خودتان آن را در اختیار دارید لطف بفرمائید و یادداشتی هم ضمیمهٔ آن کنید که بدانیم مربوط به‌چیست.
• آقای حمید غفاری
خودمان نیز قبلاً چنین تصمیمی گرفته بودیم که مثلاً ۶۰ صفحه از مجله را به‌قصه و شعر اختصاص بدهیم ولی عملاً این امر در هر هفته میسر نمی‌شود. معذلک کوشش خود را می کنیم. از توجه‌تان بسیار سپاسگزاریم.
• آقای حمید تبریزی
بنده معتقدم آن «استاد شاعر میهنی کبیر» را بهتر است رها کنید تا به‌قول حافظ از درد خودپرستی بمیرد. از قدیم گفته‌اند آب که سر بالا برود قورباغه ابوعطا می‌خواند. این‌ها هم قورباغه‌های آن جوی بودند.
• آقای کیومرث (کرمانشاه)
امیدواریم به‌زودی از آن دست که اشاره کرده‌اید در مجله چاپ کنیم. احتمال می‌دهم در شمارهٔ ویژهٔ آفریقا چنان مقالاتی داشته باشیم.
• آقای ابراهیم کُنْه
۱) بسیار متأسفیم که به‌متن انگلیسی آن مقاله دسترسی نداریم.
۲) ملاحظه می‌کنید که نظرتان تأمین شده است و در این صفحات با خوانندگان درتماسیم.
۳) دربارهٔ سلسله مقالات «آفرینش جهان» بسیار کم‌لطفی فرموده‌اید. در هر حال اگر شما چنین مباحثی را خوش ندارید هستند کسانی که بسیار به‌خواندن آن علاقه‌مندند.
۴) متأسفانه همین مقدار اندک شعری را هم که ملاحظه می‌فرمائید از میان خروارها انتخاب می‌کنیم و تازه پاره‌ئی از آن‌ها به‌سطح متوسط نیز نمی‌رسد. گناه از ما نیست. نگرانی نسبت به‌آینده دل و دماغی برای کسی باقی نگذاشته، دست‌ها به‌کار نمی‌رود.
• آقای حمیدرضا فرضی (کرمانشاه)
متأسفیم که نه می‌توانیم بهای مجله را کم کنیم و نه آن را به‌دو شماره در ماه تقلیل بدهیم. خوانندگان دیگری نیز از گرانی تکفروشی مجله شکایت داشته‌اند ولی به قول معروف «روی ما سیاه». نکته‌ئی که بسیاری از خوانندگان نمی‌دانند این است که سی و هشت درصد از بهای تکفروشی مجله دستمزد فروشنده و مخارج سازمان توزیع آن است. به‌جز نویسندگان و مترجمان که حق‌التحریرشان براساس تعداد صفحاتی که می‌نویسند پرداخت می‌شود دفتر مجله تعدادی همکار تمام وقت دارد که حقوق ماهانه دریافت می‌کنند. در حال حاضر فقط تیراژ مجله و هفتگی بودن و بهای تکفروشی آن است که توازنی میان هزینه و درآمد آن ایجاد کرده است و هر یک از این ارکان سه گانه که تغییر پیدا کند این موازنه را به‌هم می‌زند.
مثلاً یکی از خوانندگان پیشنهاد کرده بود صفحات مجله را به‌نصف تقلیل بدهیم تا بتوانیم آن را به‌پنجاه ریـال عرضه کنیم. انجام این پیشنهاد به‌هیچ وجه عملی نیست، زیرا که اولاً با تقلیل صفحات به‌نصف، بهای مجله نصف نمی‌شود زیرا بخشی از هزینهٔ فنی مجله مربوط به‌مقوای جلد و چاپ و صحافی آن است که به‌هر حال قابل حذف نیست. در حقیقت مجله را در صورتی می‌توانیم به‌نصف بهای کنونی آن عرضه کنیم که تعداد صفحات آن را به ۶۴ تقلیل دهیم. ثانیاً با نصف کردن بهای مجله نیمی از درآمد تحریری مجله در آن صورت خرج نصف خواهد شد، لیکن هزینه‌های دفتری از قبیل حقوق کارمندان و مخارج دفتر (برق و آب و اجاره‌بها و غیره) به‌قوت خود باقی خواهد ماند و مجله را از حالت خودکفائی موجود خارج می‌کند.
انجام پیشنهاد خود شما هم که مجله را دو هفته یک شماره منتشر کنیم - درست به‌همین دلیل سبب عدم توازن مالی و ورشکست اقتصادی مجله می‌شود.
• آقای جواد ب. (ساری)
انتظار انتقاد نداشته باشید. تنها با زیر هم نوشتن کلمات شعر به‌وجود نمی‌آید. شکل بصری شعر فرع قضیه است.
• خانم شهرزاد مجابی (تهران)
۱) برای ویژه‌نامه‌ها ناگزیریم بسیاری از مطالب را ترجمه کنیم. البته خوانندهٔ علاقه‌مندی که مایل به‌ترجمهٔ متن مفیدی باشد چه بهتر که قبلاً دربارهٔ آن با ما مشورت کند. این عمل به‌هماهنگی کار مدد می‌کند و جلو دوباره کاری‌ها را می‌گیرد.
۲) البته حجم مطلب بستگی دارد به‌ارزش آن. مطالب ارزشمند حجیم را ناگزیر می‌شویم در چند شماره چاپ کنیم و این خوشایند بسیاری از خوانندگان نیست، لاجرم هرچه فشرده‌تر بهتر.
۳) تا هنگامی که تاریخ انتشار ویژه‌نامه‌ئی را اعلام نکرده‌ایم محدودیت زمانی برای ارسال مطالب مربوط به‌آن ویژه‌نامه وجود ندارد. پس از اعلام تاریخ انتشار هر ویژه‌نامه، خوانندگان علاقه‌مند ده روز فرصت خواهند داشت که مطالب مورد نظر خود را بفرستند.
۴) طرحی که از مقالهٔ آموزش و پرورش در آمریکای لاتین محبت کرده‌اید مفصل به‌نظر می‌آید. آیا میسر است که در فصل «ب» آن فقط به‌خلاصهٔ قسمت دوم اکتفا شود؟ - منظور این است که قسمت‌های پیشین به‌هر حال در آن ویژه‌نامه به‌طرق مختلف مورد بررسی قرار خواهد گرفت. تصور می‌کنیم خلاصهٔ قسمت دوم فصل «ب» بتواند به‌عنوان مقدمه‌ئی برای پرداختن به‌فصل «ج» مورد استفاده قرار گیرد.
۵) چون به‌دلایلی تماس فوری با ما برای خوانندگان میسر نیست، تمنا می‌کنیم خوانندگان عزیزی که احساس می‌کنند کارشان نیاز به‌مراجعه و گفت‌وشنود حضوری دارد در نامه‌شان شمارهٔ تلفن خود را هم بنویسند تا تماس از این‌سو میسر شود.
• آقا یا خانم اپراز صالحی
نوارهای مربوط به‌شب‌های کانون نویسندگان مستقیماً توسط «کمیتهٔ برگزاری شب‌های کانون» تهیه و پخش خواهد شد.