اسرائیل: صلح آمریکا و انعطاف‌ناپذیری مناخیم‌بگین
 | این مقاله در حال تایپ است. اگر می‌خواهید این مقاله را تایپ یا ویرایش کنید، لطفاً دست نگه دارید تا این پیغام حذف شود. |
ضیق‌الترابی
در مقالهٔ «روزنامه‌ئی» و بر روی هم مفیدِ زیر یکی دو نکتهٔ شایان توجه و احتمالاً انحرافی هست که لازم دیدیم برای آن دسته از خوانندگانِ شتاب‌زدهٔ عزیزی که ممکن است بی‌دقّتِ کافی از آن بگذرند، توضیحی پیرامون آن بنویسیم.
انتقاد «موشه‌دایان» عرب‌کُشِ معروف از طرحِ «مناخیم بگین» (ایجاد اسرائیل بزرگ) که خود – چنان که در مقاله هم آمده است – روزی آن را با اعتقادِ جهانگیران دیوانه به‌دولت متبوع و اربابان آمریکائیش نوید می‌داده، هرگز به‌معنی طرفداری او از اُسرای فلسطین (فلسطینیانِ مناطقِ اشغالی) نیست، و نه حتّی به‌منظور ایجاد وضعی برای آنان که موجب رضایت طرفداران «حقوق بشر!» در کشورهای غربی و دولت‌های همجوار شود. ادامهٔ کوشش‌های دولتِ بگین در راهِ تحقق رؤیای خوشباورانهٔ «اسرائیل بزرگ»، موشه‌دایان را نگران موقعیت خطرناکی می‌کند که ممکن است اسرائیل را با سر به‌اعماق پرتگاه هُل دهد؛ و آن «رشدِ میهنی و استقلال‌طلبانهٔ» خلق عرب است «در سرزمین‌های اشغالی»، و نیز در هم ریختنِ سدِّ ارتش اسرائیل که مانع پیوندِ بی‌واسطهٔ مبارزهٔ اعراب سرزمین‌های اشغالی با نهضتِ آزادیبخشِ فلسطین و دیگر خلق‌های عرب و در نتیجه رودرروئی اسرائیل با یک انقلاب عظیم توده‌ئی از درون و بیرون مرزهای خویش است. و البته این هراس بزرگ آمریکاست، وقتی به‌منطقه می‌اندیشد. نکتهٔ دیگر، ژستی دیپلماتیک است که موشه‌دایان با این مخالفتِ عاری از صداقت به‌خود می‌گیرد برای جلب انظار ملت وحشت‌زدهٔ اسرائیل و محبوبیتی در راهِ احراز مجددِ کرسی قدرت. ضمناً از درگیری بگین‌ها و موشه‌دایان‌ها باید به‌تضادی اندیشید که همواره درونِ دولت‌های ضدخلقی، دوش به‌دوش اوجگیری مبارزات توده‌ئی حادتر می‌شود و آن‌ها را از پا می‌اندازد. و هم، چنین است «موافقت» آن شش دولتِ (احتمالاً دست‌نشاندهٔ) آفریقائی با طرح بگین. منتها با «انتقاد!» از آن، که این دیگر از آن شیره مالیدن‌هاست.
روز بعد از شکست اعراب در ۱۹۶۷، موشه‌دایان که در آن زمان وزیرجنگ وقت اسرائیل بود پیروزمندانه اعلام کرد که هدفش احیای «اسرائیل بزرگ» است، با مرزهای تاریخی آن که در تورات آمده، و بر تمامی سرزمین‌های بین دجله و فرات بنا خواهد شد.
ولی یک روز قبل از کناره‌گیری از پست وزارت امور خارجه (۲۱ اکتبر ۱۹۷۹)، همین آقای دایان در توضیح علت استعفایش، در ضمن مخالفت با تزهای «اسرائیل بزرگ» که از طرف حزب ملی – مذهبی اسرائیل دربارهٔ یهودیه – السامره (ماوراء اردن) شده، سیاست مناخیم بگین را که براساس پذیرش این تزها است محکوم به‌شکست می‌داند و می‌افزاید که به‌این ترتیب اسرائیل علاوه بر آن که به‌بن‌بست سیاسی کشانده می‌شود، با خطر از دست دادن امکان صلح نیز رویارو است. این چرخش در گفتار موشه‌دایان ناشی از واقعیاتی است که آمریکا و برخی از شخصیت‌های اسرائیلی با آن روبه‌رو هستند و مناخیم بگین با سیاست انعطاف‌ناپذیر خود از آن‌ها روگردان است.
در حقیقت سیاست تورانی بگین، که با طرح توسعه‌طلبانهٔ گوش‌آمونبم پیوند معنوی دارد، برای یک بررسی جدّی مسأله اعراب و اسرائیل و دستیابی به‌یک راه حل همه شمول مساعد نیست. درست فردای امضای قرارداد صلح کمپ‌دیوید بگین آخرین حرفش را می‌زند:
«حاکمیت دائمی اسرائیل بر سرزمین‌های اشغالی عرب، به‌جز صحرای سینا؛ حفظ حکومت‌های نظامی اسرائیلی در ماوراء اردن و غزه؛ کنترل زمینها و منابع آبی این مناطق توسط اسرائیل؛ تسریع ایجاد کُلنی‌های یهودی‌نشین در مناطق فوق و بالاخره محفوظ بودن حق خرید یا مصادرهٔ زمین‌های متعلق به‌اشخاص یعنی، (فلسطینی‌ها) و یا حکومت‌های قدیمی، برای اسرائیل. فلسطینی‌ها در مورد بقیهٔ امور داخلی، یعنی امور بهداشتی، آموزشی و اخذ مالیات مانند گذشته آزاد و مختارند.»
جالب است که همین آقای بگین در خاطرات زندانش می‌نویسد که «من، در میان دیوارهای سلولم آزاد بودم که دست و رویم را بشویم، ریشم را بتراشم و حرکت کنم.»
به‌این ترتیب خودِ بگین «کالای» فلسطینی کمپ‌دیوید را غیرقابل فروش می‌کند.
طرح الحاقی دولت اسرائیل [که برای صلح آمریکا هم خالی از جنبه‌های نگران‌کننده نیست] در این جا با طرح موشه‌دایان که (گفته می‌شود) از حمایت دبیرخانهٔ دولت آمریکا و قاهره هم برخوردار است، برخورد می‌کند. نکات مهمی که در طرح اخیر پیش‌بینی شده است، این‌هاست: الغای کامل حکومت‌های نظامی اسرائیلی در مناطق اشغالی اردن و غزه؛ سپردن مسئولیت اصولی به‌شورای خودمختار فلسطینی (این نهاد در قرارداد صلح کمپ‌دیوید هم پیش‌بینی شده است)؛ عقب‌نشینی ارتش اسرائیل از تمام شهرها و مراکز مسکونی به‌نواحی سوق‌الجیشی (حداقل اقدامات برای دفاع)؛ واگذاری این شهرها به‌فلسطینی‌ها و تعهد مذاکره با افراد نزدیک به‌عرفات و هم چنین کسانی که در مناطق اشغالی با شوروی روابط نزدیک دارند.
در حال حاضر در این طرح حرفی از چیزهای متعلق به (Diaspoza) به‌میان نیامده است. موشه‌دایان هذیان‌گوئی بگین را در این باره که فلسطینی‌ها از زمان آزادی اردن اشغالی (یهودیه – السامره) خیلی خوشبخت‌ترند، رد کرده می‌گوید که فلسطینی‌ها تسلیم زندگی تحت اشغال اسرائیلی‌ها نخواهند شد، اینان هرگز هویت و هدف‌های ملی خود را انکار نمی‌کنند، ما حق تصرف