شطرنج جوانان پیکار اندیشه‌ها ۸

کتاب جمعه سال اول شماره ۲۷ صفحه ۱۱۹

کتاب جمعه سال اول شماره ۲۷ صفحه ۱۲۰

کتاب جمعه سال اول شماره ۲۷ صفحه ۱۲۱

نوشتهٔ ج. ان. واکر

ترجمهٔ جهانگیر افشاری

تمرین‌های فصل اوّل

تمرین ۱ - A

سیاه وزیر d8 را به‌منظور حمایت از پیاده g7، به‌خانه b6 کشانده. به‌نظر شما آیا:

الف: زودتر از موقع مبادرت به‌حمله نکرده؟

ب: سفید، چگونه باید به‌بازی ادامه بدهد؟

ج: به‌عوضِ Dd8 – f6، سیاه چه حرکت دیگری می‌تواند انجام بدهد؟

پاسخ تمرین ۱ - A

الف: چرا...! سیاه بی‌توجه به‌زمان مناسب، وزیر را از خانه اصلی خود خارج کرده و به‌حریف یورش برده... سیاه به‌اندازه کافی نیرو در صحنه نبرد ندارد تا بتواند با یاری گرفتن از آن‌ها، از حمله خود نتیجه مثبت به‌دست آورد. ورود بی‌موقع وزیر به‌صحنه، به‌سفید این امکان را می‌دهد که به‌گسترش مهره‌های خود به‌پردازد.

ب: سفید باید بازی را با حرکت: !‎‎5 – Cc3 – d5 ادامه دهد. حرکتی که به‌استاد بزرگ شطرنج هوروویتس Horowitz امکان داد یکی از مبارزات خود را به‌گونه‌ شایسته‌ئی به‌پایان به‌برد... بنابراین ادامه بازی می‌تواند به‌صورت زیر باشد:

5 – Cc3 – d5!	5 – Df6 x f2 + کیش
6 – Re1 – d1	6 – Re8 – f8
7 – Cg1 – f3	7 – Df2 – d4
8 – d2 – d3	8 - . . . . . . .

سفید، تهدید کرده که در حرکت بعدی پیاده C2 را به‌خانه C3 خواهد برد:

8 – . . . . . . .	8 – Fc5 – b6
9 – Th1 – f1	9 – Cg8 – f6
10 – Tf1 x f6	10 – d7 – d6
11 – Dg4 x g7 + کیش	11 – Rf8 x g7
12 – Fc1 – h6 + کیش	12 – Rg7 – g8
13 – Tf6 – g6 + کیش	‌ 13 – h7 x g6
14 – Cd5 – f6 + + مات

ج: اگر سیاه در حرکت چهارم پیاده g7 را به‌خانه g6 می‌برد و یا مهره شاه را در خانه f8 مستقر می‌کرد، عملش به‌مراتب بهتر بود، زیرا بدین وسیله تهدید می‌کرد که در حرکت بعدی با راندن پیاده d7 به‌خانه d5، مهره‌ئی از حریف به‌غنیمت خواهد گرفت. اگر یکی از دو راه فوق انتخاب می‌شد، وضع کلّاً به‌نفع سیاه تغییر می‌کرد و حمله سفید باز پس رانده می‌شد و وزیرش هدفِ سیاه قرار می‌گرفت...
شکل ۱ - A

تمرین A – 2

آخرین حرکت سیاه، چنین بوده:‎ 5 - …., Cb8 – d7 و سفید می‌تواند با حرکت: ‎ 6 – Cc3 x d5پیاده‌ئی به‌دست بیآورد... آیا: الف: گرفتن این پیاده حرکت مناسبی است؟ ب: می‌توانید مشخص کنید شش حرکت بعدی سفید چگونه باید انجام شود؟

پاسخ تمرین A – 2

الف: خیر! گرفتن پیاده حرکت مناسبی نیست. سفید خیلی زود یورش برده و پیاده را به‌هلاکت رسانده. سیاه می‌تواند به‌صورت زیر ادامه بدهد:

6 – . . . . . . . .	6 – Cf6 x d5!
7 – Fg5 x d8	7 – Ff8 – b4 + کیش

سفید به‌دلیل عدم گسترش مهره‌ها باید وزیرش را به‌دَمِ تیغ حریف بسپارد:

8 – Dd1 – d2	8 – Fb4 x d2 + کیش
9 – Re1 x d2	9 – Re8 x d8

و بدین سان سیاه مهره‌ئی به‌غنیمت می‌گیرد.

ب: سفید در شش حرکت بعدی، باید به‌گسترش مهره‌هایش به‌پردازد و بازی را یا با بردن اسب g1 به‌خانه f3 و یا پیاده e2 به‌خانه e3، ادامه دهد...
شکل A – 2

تمرین A – 3

آخرین حرکت سیاه چنین بوده: قلعه کوچک ‎8 – …… , o – o اکنون سفید می‌تواند با مانور زیر، پیاده‌ئی به‌دست بیآورد:

9 – Fa4 x c6	9 – d7 x c6
10 – Cf3 x e5	10 – . . . . . . .

به نظر شما آیا:

الف: گرفتن مهره سیاه به‌وسیله سفید، حرکت موجّهی است؟

ب: می‌توانید مشخصّ کنید نُه حرکت بعدی سفید باید در چه مسیری باشد؟

پاسخ تمرین A – 3

الف: بله! این حرکت قابل توجیه است. زیرا آخرین حرکت سیاه اشتباه بود که مهره شاه را در قلعه کوچک نشاند و بدین ترتیب به‌سفید امکان داد پیاده‌اش را از صحنه نبرد خارج کند... موقعیت سفید کاملاً استوار است. مهره شاه در محل امنی استقرار یافته و روند گسترش مهره‌ها سنجیده است. گرفتن پیاده سیاه به‌وسیله اسب، سبب نشده که این اسب از بازی کنار گذاشته شود. فقط یک حرکت با قاعده‌ئی انجام گرفته و اسب در سنگر بسیار مناسبی در وسط صحنه مستقر شده... موقعیت سفید آن‌چنان است که می‌تواند قوانین را زیر پا بگذارد و به‌بهبود وضعش همت بگمارد. با گرفتن پیاده سیاه، اکنون زمان آن فرارسیده که سفید بیدرنگ به‌گسترش مهره‌های جناح وزیرش به‌پردازد.

ب: سفید، در نُه حرکت آینده باید با شتاب مهره‌های جناح وزیر را گسترش دهد و بهترین راه این است که با: ‎9 – d2 – d4 به‌این گسترش مبادرت ورزد... شکل A – 3

مسأله شطرنج شمارهٔ ۸

سفید ۵ مهره:	Rb2 – Pf2 – Ca3 – Te3 – Fd6.
سیاه ۳ مهره:	Pc6 – Pc5 – Rd4

سفید بازی را شروع و در سه حرکت سیاه را مات می‌کند

حل مسأله شطرنج شمارهٔ ۸

سیاه در سه حرکت مات می‌شود

سفید	سیاه
1 – F – c7!	1 – R – d5
2 – R – c3	2 – P – c4
3 – T – e5 + + مات

:اگر

1 - . . . . . . .	1 – P – c4
2 – C – c2 + کیش	2 – R – c5
3 – T – e5 + + مات