کتاب‌های تازه ۱۴

کتاب جمعه سال اول شماره ۱۴ صفحه ۱۴۸

کتاب جمعه سال اول شماره ۱۴ صفحه ۱۴۹

هنر آدمیان نخستین- جلد اول

هنر تمدن‌های پیشین-جلد دوم

تألیف: رضا علامه‌زاده

از انتشارات: جهان کتاب

بها هر جلد ۷۰ ریا ل

جلد اول و دوم شناخت اجتماعی هنر نوشتهٔ رضا علامه‌زاده که با عنوان‌‌های هنر آدمیان نخستین و هنر تمدن‌های پیشین انتشار یافته، حاوی اطلاعات آموزش دهنده‌ و سودمندی دربارهٔ چگونگی پیدایش انسان و سیر تحول و تکامل اوست.

امّا ویژگی کار علامه‌زاده در این دو کتاب تنها توجیه و تبیین تاریخی پیدایش انسان و شناساندن مراحل گوناگون زیست فیزیولوژیکی و اجتماعی و اقتصادی او با زبان و بیانی ساده و درخور فهم همگان نیست، چه آگاهی‌هائی از این شمار را می‌توان با اندکی کوشش در بسیاری منابع علمی یا کرونولوژی‌های تاریخی یافت. آنچه کار علامه زاده را اعتبار و تشخصّ می‌بخشد این است که نویسنده به‌منظور تنوع بخشیدن به‌موضوعی صرفاً علمی و برای بسیاری خسته‌کننده، و نیز زودودن هاله‌های افسانه و ابهام از اساسی‌ترین مسأله ذهنی کودکان و برخی کلانسالان که درکی درست و منطقی از هستی خویش ندارند، به‌موازات پی‌‌جوئی و شناختموضوع و حفظ اصالت علمی آن، به‌شیوهٔ گفت و گو با فرزند، و بهره گیری از تجربه‌های عینی و نشانه‌ها و خاطره‌های روشن و آشنا، هنر را به‌عنوان «همزاد انسان» و محصول «کار» که «آفرینندهٔ انسان» است، معرفی کرده و بازشناسانده است.

نکتهٔ مهمی که نویسنده در بررسی و شناخت «انسان» و «هنر» بدان پرداخته این است که در بازگوئی تاریخ مستند تحول و تکامل رابطهٔ انسان و هنر، کوشیده است تا ضمن رعایت اصول و مبانی مدوّن این بخش از دانش بشر، عنصر اصلی تکامل را که زیربنای روابط و مناسبات اجتماعی و فرهنگی انسان در طول تاریخ بوده است به‌عنوان زمینهٔ اصلی بحث و معیار حرکت و تکامل تاریخی انسان به خواننده بشناساند و به‌روشنی قانونمندی‌های عام تاریخ تکامل انسان و هنر را تصویر کند.

علاوه بر این تأکید بر «دوره»های تاریخی از دیدگاه اقتصادی و به‌کار گرفتن زبان و بیانی ساده و روان و شیوهٔ استدلال در خور فهم همگان و پرهیز از نقل و قول‌های مستقیم و حاشیه نویسی و ارجاع‌هائی که این‌گونه مخاطبان را دلزده و خسته می‌کند. هم چنین استفاده از تصاویری که موضوع را برای خواننده مستند عینی و فهم آن را آسان می‌کند، از خصوصیات دو کتاب آموزنده‌ئی است که نشر آن‌ها پاسخی است بر ضرورت‌های فرهنگی جامعه.

انقلاب در تئوری و در عمل

نوشته: غلامحسین خیّر

از انتشارات: مؤسسهٔ مطالعات ایرانی

بها: ۸۰ ریا ل

کتاب یکصدویازده صفحه‌ئی «انقلاب در تئوری و در عمل» که محتوای آن به پنج بخش با عنوان‌های: انقلاب چیست، انقلاب‌ها چگونه پدید می‌آیند و... تقسیم شده، در واقع در برگیرندهٔ دو بخش کلی است.

بخش نخست بررسی شتابزده و نظریه‌پردازانه‌ئی است که چگونگی پیدایش «انقلاب» به شیوهٔ گزارش نویسی و نامستند که با وجود صداقت نویسنده در طرح و ارائه مفاهیم، به سبب پیروی نکردن بحث از اسلوب تحقیق و قواعد و تعاریف مدون و مشخصی که در تحلیل مباحثی از این دست وجود دارد، می‌توان آن را صرفاً نگرشی شخصی بر رویدادها و یا فرایافتی سیاسی انگاشت.