قطره قطره ۱۶: تفاوت بین نسخه‌ها
(در حال بازنگری.) |
(بازنگری شد.) |
||
| سطر ۳: | سطر ۳: | ||
[[Image:16-136.jpg|thumb|alt= کتاب جمعه سال اول شماره ۱۶ صفحه ۱۳۶|کتاب جمعه سال اول شماره ۱۶ صفحه ۱۳۶]] | [[Image:16-136.jpg|thumb|alt= کتاب جمعه سال اول شماره ۱۶ صفحه ۱۳۶|کتاب جمعه سال اول شماره ۱۶ صفحه ۱۳۶]] | ||
| − | |||
| − | '''هسته الکترون''' | + | '''هسته و الکترون''' |
اجسام از اتم‌ها تشکیل شده‌اند، اتم‌ها از هسته و الکترون‌هائی که گِردَش در حرکتند. | اجسام از اتم‌ها تشکیل شده‌اند، اتم‌ها از هسته و الکترون‌هائی که گِردَش در حرکتند. | ||
| − | الکترون‌ها، به‌نسبت حجم اتم، در فاصله‌ئی نجومی از هسته قرار دارند. اگر | + | الکترون‌ها، به‌نسبت حجم اتم، در فاصله‌ئی نجومی از هسته قرار دارند. اگر هستهٔ یک اتم را آن قدر بزرگ کنیم که به‌اندازهٔ پرتقالی در آید، فاصلهٔ میان هسته و الکترون مساوی دورترین فاصلهٔ زمین از خورشید خواهد شد! |
| − | حساب کرده‌اند که اگر امکان می‌داشت هسته و الکترون‌های میلیاردها میلیارد اتمی را که در | + | حساب کرده‌اند که اگر امکان می‌داشت هسته و الکترون‌های میلیاردها میلیارد اتمی را که در مجسمهٔ معروف آزادی (در آمریکا) هست از یکدیگر جدا کنند، همهٔ آن را می‌شد در یک فنجان چای جا داد بدون این که در وزن آن تغییری حاصل شود! |
'''آزمایشگاه بلوط! ''' | '''آزمایشگاه بلوط! ''' | ||
| − | نوعی قارچ روی | + | نوعی قارچ روی تنهٔ درخت بلوط هست که ساده‌ترین وسیله برای سنجش پاکی یا آلودگی هواست. |
این قارچ در هوای آلوده به‌سرعت رشد می‌کند و گسترش می‌یابد و در هوای پاک رشدش بسیار کند می‌شود. | این قارچ در هوای آلوده به‌سرعت رشد می‌کند و گسترش می‌یابد و در هوای پاک رشدش بسیار کند می‌شود. | ||
| سطر ۲۵: | سطر ۲۴: | ||
چه نشسته‌اید که صاحب سیصد و پنجاه کیلوگرم طلای نابید و خودتان خبر ندارید! | چه نشسته‌اید که صاحب سیصد و پنجاه کیلوگرم طلای نابید و خودتان خبر ندارید! | ||
| − | قضیه از این قرار است که در مجموع دریاها و اقیانوس‌های | + | قضیه از این قرار است که در مجموع دریاها و اقیانوس‌های کرهٔ ارض هشتصد و سی میلیون تن طلا موج می‌زند که اگر به‌کل فقیر فقرای روی زمین تقسیم شود به‌هر نفر سیصد و پنجاه کیلو خواهد رسید. فقط یک مشکل کوچولو این میان هست که هیچ کاریش نمی‌شود کرد و آن مشکل استخراج این طلا است. چرا که برای استخراج هر گرمش باید لطف کنید و یکصدوبیست و یکهزار مترمکعب آب را تجزیه بفرمائید. می‌بینید که حکایت آفتابه خرج لحیم است. |
'''آب شیرین از قطب''' | '''آب شیرین از قطب''' | ||
| − | + | تهیهٔ آب شیرین از دریاها که چهارپنجم سطح زمین را پوشانده، به‌سبب آلودگی آن‌ها به‌مواد سمی و املاح مختلف مستلزم هزینهٔ سنگینی است. | |
| − | از چند سال پیش در کالیفرنیا مرکزی به‌وجود آمده است به‌نام '''سازمان تکنولوژی و کاربرد''' که ضمن امور دیگر، در مورد انتقال کوه‌های یخ قطبین زمین به‌مناطق تشنه‌ئی چون عربستان نیز مشغول مطالعه و بررسی است: براساس نخستین طرح‌ها، قطعات عظیمی از یخ به‌حجم میلیون‌ها مترمکعب را | + | از چند سال پیش در کالیفرنیا مرکزی به‌وجود آمده است به‌نام '''سازمان تکنولوژی و کاربرد''' (ACTA) که ضمن امور دیگر، در مورد انتقال کوه‌های یخ قطبین زمین به‌مناطق تشنه‌ئی چون عربستان نیز مشغول مطالعه و بررسی است: براساس نخستین طرح‌ها، قطعات عظیمی از یخ به‌حجم میلیون‌ها مترمکعب را به‌وسیلهٔ چندین کشتی بر سطح اقیانوس‌ها به‌حرکت درآورده به‌ساحل مورد نظر کشیده مورد استفاده قرار می‌دهند. این عمل هم بسیار ارزان‌تر از شیرین کردن آب دریا تمام می‌شود و هم به‌مقدار زیاد به‌خنک کردن هوای منطقه یاری می‌کند. |
'''آموزشِ جنسی''' | '''آموزشِ جنسی''' | ||
| − | خانم '''مارگارت‌مید،''' | + | خانم '''مارگارت‌مید،'''مردمشناسِ جوامعِ بدوی، طی بررسی‌هائی که انجام داده و در کتاب خود «بلوغ در ساموآ» منعکس کرده است یادآور می‌شود که: برخلافِ محدودیتِ تربیتیِ جوامع اروپائی و آمریکائی، نوجوانانِ ساموآ امکان تماشای وضع حمل، سقطِ جنین، و حتی کامجوئی جنسی را دارند و در این باب میان کودک و بزرگسال در آموزش و آگاهانیدن واقعیات زندگی انسان تفاوتی قائل نمی شوند تا جنسیت به‌صورت عقده‌ئی سرکوفته یا معمّائی پیچیده در نیاید بلکه امری کاملاً طبیعی و بسیار عادی تلقی شود. آن دسته اعمالی هم که در جوامع پیشرفته با عناوین '''انحرافِ جنسی''' و '''تنوع‌جوئی''' و '''همجنس‌گرائی''' سببِ سرشکستگی و پنهانکاری و ایجادِ عوارض و اختلالات درمان‌ناشدنی عصبی می‌شود در جامعهٔ بدویِ '''ساموآ''' «چیزهای» کاملاً بی‌ضرری شناخته شده و این گونه اعمال و افعال را بیش‌تر یک جور «بازی ساده» تلقی می‌کنند! در این جامعه، از این نظر خاص، دغدغهٔ بی‌عفافی، هرزگی و اعمال مخالف اخلاق به‌طور مطلق وجود ندارد. |
'''نجات از توفان''' | '''نجات از توفان''' | ||
| − | + | «کششِ سطحی» عبارت از نیروی جاذبه‌ئی است که ذرّاتِ فوقانی مایعات را به‌سوی پائین و به‌اطراف می‌کشد. علت مقوس بودن سطح آب در لیوانی که لبالب پر شده باشد همین است. | |
| − | قوّت و ضعفِ «نیروی کشش سطحی» در مایعاتِ مختلف متفاوت است. مثلاً اگر روی میزی که | + | قوّت و ضعفِ «نیروی کشش سطحی» در مایعاتِ مختلف متفاوت است. مثلاً اگر روی میزی که به‌وسیلهٔ موم یا چربیِ دیگری پوشانده شده باشد آب بریزیم، نیروی کشش سطحی باعث می‌شود که ذرّات آب به‌سوی یکدیگر کشیده شود قطرات آن به‌شکل کره درآید و سطح مقادیر بیش‌تر از قطره حالت قوسی شکلی پیدا کند. |
نیروی کششِ سطحیِ نفت ضعیف‌تر از آب است و ذرّات آن یکدیگر را با قوّت و قدرت ذرّاتِ آب جذب نمی‌کنند. از این رو، وقتی کشتی‌ها دچار توفانِ شدید می‌شوند مقادیری نفت بر سطح آب می‌ریزند. قشر این نفت به‌ضخامت یک مولکول برسطح آب پراکنده شده نیروی کششِ سطحیِ امواج آب را ضعیف می‌کند و سبب می شود گرداگرد کشتی شرایط نسبتاً آرام‌تری فراهم آید. | نیروی کششِ سطحیِ نفت ضعیف‌تر از آب است و ذرّات آن یکدیگر را با قوّت و قدرت ذرّاتِ آب جذب نمی‌کنند. از این رو، وقتی کشتی‌ها دچار توفانِ شدید می‌شوند مقادیری نفت بر سطح آب می‌ریزند. قشر این نفت به‌ضخامت یک مولکول برسطح آب پراکنده شده نیروی کششِ سطحیِ امواج آب را ضعیف می‌کند و سبب می شود گرداگرد کشتی شرایط نسبتاً آرام‌تری فراهم آید. | ||
نسخهٔ ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۲:۳۶
هسته و الکترون
اجسام از اتم‌ها تشکیل شده‌اند، اتم‌ها از هسته و الکترون‌هائی که گِردَش در حرکتند.
الکترون‌ها، به‌نسبت حجم اتم، در فاصله‌ئی نجومی از هسته قرار دارند. اگر هستهٔ یک اتم را آن قدر بزرگ کنیم که به‌اندازهٔ پرتقالی در آید، فاصلهٔ میان هسته و الکترون مساوی دورترین فاصلهٔ زمین از خورشید خواهد شد!
حساب کرده‌اند که اگر امکان می‌داشت هسته و الکترون‌های میلیاردها میلیارد اتمی را که در مجسمهٔ معروف آزادی (در آمریکا) هست از یکدیگر جدا کنند، همهٔ آن را می‌شد در یک فنجان چای جا داد بدون این که در وزن آن تغییری حاصل شود!
آزمایشگاه بلوط!
نوعی قارچ روی تنهٔ درخت بلوط هست که ساده‌ترین وسیله برای سنجش پاکی یا آلودگی هواست.
این قارچ در هوای آلوده به‌سرعت رشد می‌کند و گسترش می‌یابد و در هوای پاک رشدش بسیار کند می‌شود.
گنج آب آورده
چه نشسته‌اید که صاحب سیصد و پنجاه کیلوگرم طلای نابید و خودتان خبر ندارید!
قضیه از این قرار است که در مجموع دریاها و اقیانوس‌های کرهٔ ارض هشتصد و سی میلیون تن طلا موج می‌زند که اگر به‌کل فقیر فقرای روی زمین تقسیم شود به‌هر نفر سیصد و پنجاه کیلو خواهد رسید. فقط یک مشکل کوچولو این میان هست که هیچ کاریش نمی‌شود کرد و آن مشکل استخراج این طلا است. چرا که برای استخراج هر گرمش باید لطف کنید و یکصدوبیست و یکهزار مترمکعب آب را تجزیه بفرمائید. می‌بینید که حکایت آفتابه خرج لحیم است.
آب شیرین از قطب
تهیهٔ آب شیرین از دریاها که چهارپنجم سطح زمین را پوشانده، به‌سبب آلودگی آن‌ها به‌مواد سمی و املاح مختلف مستلزم هزینهٔ سنگینی است.
از چند سال پیش در کالیفرنیا مرکزی به‌وجود آمده است به‌نام سازمان تکنولوژی و کاربرد (ACTA) که ضمن امور دیگر، در مورد انتقال کوه‌های یخ قطبین زمین به‌مناطق تشنه‌ئی چون عربستان نیز مشغول مطالعه و بررسی است: براساس نخستین طرح‌ها، قطعات عظیمی از یخ به‌حجم میلیون‌ها مترمکعب را به‌وسیلهٔ چندین کشتی بر سطح اقیانوس‌ها به‌حرکت درآورده به‌ساحل مورد نظر کشیده مورد استفاده قرار می‌دهند. این عمل هم بسیار ارزان‌تر از شیرین کردن آب دریا تمام می‌شود و هم به‌مقدار زیاد به‌خنک کردن هوای منطقه یاری می‌کند.
آموزشِ جنسی
خانم مارگارت‌مید،مردمشناسِ جوامعِ بدوی، طی بررسی‌هائی که انجام داده و در کتاب خود «بلوغ در ساموآ» منعکس کرده است یادآور می‌شود که: برخلافِ محدودیتِ تربیتیِ جوامع اروپائی و آمریکائی، نوجوانانِ ساموآ امکان تماشای وضع حمل، سقطِ جنین، و حتی کامجوئی جنسی را دارند و در این باب میان کودک و بزرگسال در آموزش و آگاهانیدن واقعیات زندگی انسان تفاوتی قائل نمی شوند تا جنسیت به‌صورت عقده‌ئی سرکوفته یا معمّائی پیچیده در نیاید بلکه امری کاملاً طبیعی و بسیار عادی تلقی شود. آن دسته اعمالی هم که در جوامع پیشرفته با عناوین انحرافِ جنسی و تنوع‌جوئی و همجنس‌گرائی سببِ سرشکستگی و پنهانکاری و ایجادِ عوارض و اختلالات درمان‌ناشدنی عصبی می‌شود در جامعهٔ بدویِ ساموآ «چیزهای» کاملاً بی‌ضرری شناخته شده و این گونه اعمال و افعال را بیش‌تر یک جور «بازی ساده» تلقی می‌کنند! در این جامعه، از این نظر خاص، دغدغهٔ بی‌عفافی، هرزگی و اعمال مخالف اخلاق به‌طور مطلق وجود ندارد.
نجات از توفان
«کششِ سطحی» عبارت از نیروی جاذبه‌ئی است که ذرّاتِ فوقانی مایعات را به‌سوی پائین و به‌اطراف می‌کشد. علت مقوس بودن سطح آب در لیوانی که لبالب پر شده باشد همین است.
قوّت و ضعفِ «نیروی کشش سطحی» در مایعاتِ مختلف متفاوت است. مثلاً اگر روی میزی که به‌وسیلهٔ موم یا چربیِ دیگری پوشانده شده باشد آب بریزیم، نیروی کشش سطحی باعث می‌شود که ذرّات آب به‌سوی یکدیگر کشیده شود قطرات آن به‌شکل کره درآید و سطح مقادیر بیش‌تر از قطره حالت قوسی شکلی پیدا کند.
نیروی کششِ سطحیِ نفت ضعیف‌تر از آب است و ذرّات آن یکدیگر را با قوّت و قدرت ذرّاتِ آب جذب نمی‌کنند. از این رو، وقتی کشتی‌ها دچار توفانِ شدید می‌شوند مقادیری نفت بر سطح آب می‌ریزند. قشر این نفت به‌ضخامت یک مولکول برسطح آب پراکنده شده نیروی کششِ سطحیِ امواج آب را ضعیف می‌کند و سبب می شود گرداگرد کشتی شرایط نسبتاً آرام‌تری فراهم آید.