تهیهٔ یک فرستندهٔ امواج رادیوئی چگونه میسّر است؟: تفاوت بین نسخه‌ها
| سطر ۵: | سطر ۵: | ||
[[Image:5-144.jpg|thumb|alt= کتاب جمعه سال اول شماره ۵ صفحه ۱۴۴|کتاب جمعه سال اول شماره ۵ صفحه ۱۴۴]] | [[Image:5-144.jpg|thumb|alt= کتاب جمعه سال اول شماره ۵ صفحه ۱۴۴|کتاب جمعه سال اول شماره ۵ صفحه ۱۴۴]] | ||
{{در حال ویرایش}} | {{در حال ویرایش}} | ||
| + | |||
| + | {{چپ‌چین}} | ||
| + | |||
| + | پَرشین | ||
| + | |||
| + | {{پایان چپ‌چین}} | ||
| + | |||
| + | {{چپ‌چین}} | ||
| + | |||
| + | تصویرها از خ.ل. | ||
| + | |||
| + | {{پایان چپ‌چین}} | ||
| + | |||
| + | |||
| + | در مقاله پیش {{نشان|1}} از فرستنده‌های آزاد رادیوئی و تلویزیونی و تحولاتی که در کشورهای غربی یافته است سخن رفت. از تجربه این کشورها چنین برمی‌آید که تا زمانی که پخش امواج در انحصار دولت قرار دارد رادیو و تلویزیون فقط به‌ظاهر ممکن است که آزاد باشد، و آزادی عملی این رسانه‌ها هنگامی حاصل خواهد شد که گروه‌های مختلف اجتماعی بتوانند با فرستنده‌هائی که خود ایجاد کرده‌اند صدایشان را به‌گوش جامعه برسانند. نمونۀ کشور ایتالیا که در آن قانون انحصار دولت لغو شده است نشان می‌دهد که در فرستنده‌های آزاد شور و تحرکی است که هرگز در فرستنده‌های دولتی دیده نمی‌شود. | ||
| + | |||
| + | در ایران نیز نباید مبارزه برای آزادی رادیو و تلویزیون را در چهاچوب آزادی رادیو تلویزیون دولتی محدود کرد و به‌ناچار درگیر تفسیرهای متناقض این آزادی باشد بلکه باید امکانات فنی امر را هم درنظر گرفت. در اینجا می‌خواهیم در یک بررسی کوتاه روشن کنیم که برای به‌راه انداختن یک فرستنده رادیوئیFM کم قدرت که بتواند سطح کوچکی را بپوشاند چه معلومات و چه وسائلی لازم است. | ||
| + | |||
| + | <u> | ||
| + | |||
| + | 1. جریان متناوب چیست؟ | ||
| + | |||
| + | </u> | ||
| + | |||
| + | همان طور که از دروس دبیرستان به‌یاد داریم جریان‌هائی هستند که در طول زمان با عبارت سینوسیl Son2 ft=l تغییرمی‌کند و منحنی آن مطلق '''شکل'''{{نشان|1}} است.f را فرکانس جریان می‌گویند. برای برق شهر،f مساوی 50 هرتز است یعنی جریان در طول ثانیه 50 بار تغییر جهت می‌دهد. این جریان را فرکانس پائین می‌نامند. فرکانس‌های بالاتر به‌کیلوهرتز (هزار هرتز)و مگاهرتز (یک میلیون هرتز)اندازه گرفته می‌شود. | ||
| + | |||
| + | '''2. امواج الکترومغناطیسی چیستند؟''' | ||
| + | |||
| + | اگر یک سر منبع جریان متناوب را به یک سیم عمودی و سر دیگر آن را به‌زمین وصل کنیم (شکل2)انرژی منبع به‌صورت امواج الکترومغناطیسی در فضا پخش می‌شود و تغییرات آن نیز مطابق منحنی شکل (1)است. تصویر امواجی که بر سطح آب حرکت می‌کنند اگرچه کاملاً درست نیست ولی به‌فهم مطلب کمک می‌کند. طول موج یعنی فاصلۀ دو موج متوالی در فضا بستگی به‌فرکانس منبع دارد و از عبارت بدست می‌آید که در آن l طول موج به‌متر وf فرکانس به‌مگاهرتز است. مثلا اگر فرکانس مساوی 30 مگاهرتز باشد طول موج برابر خواهد بود با | ||
| + | |||
| + | '''3. مدولاسیون فرکانس FMچیست؟''' | ||
| + | |||
| + | موجی که بر طبق منحنی شکل (1)تغییر کند دارای فرکانس ثابت است در سیستم ارتباطی «اف.ام»فرکانس موج برحسب دامنۀ موج صوتی تغییر می‌کند (شکل3). | ||
| + | |||
| + | بدین سان فرکانس موج «اف.ام»دائماً در تغییر است و مراد از فرکانس آن، فرکانس متوسط است. تغییرات فرکانس در فرستنده‌های «اف.ام»معمولاً 75 کیلوهرتز نسبت به‌فرکانس مرکزی است مثلاً در یک فرستنده 100 مگاهرتز فرکانس از 75 کیلوهرتز+100 مگاهرتز-100 مگاهرتز تغییر می‌کند. | ||
| + | |||
| + | حدود فرکانس فرستنده های FM از 88 مگاهرتز تا 110 مگاهرتز ممکن است باشد و دستگاه های رادیوی FM نیز برای دریافت همین فرکانس ها مجهز هستند. | ||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
| + | |||
[[رده:کتاب جمعه ۵]] | [[رده:کتاب جمعه ۵]] | ||
[[رده:کتاب جمعه]] | [[رده:کتاب جمعه]] | ||
نسخهٔ ۲۰ ژانویهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۰۵:۴۴
 | این مقاله در حال تایپ است. اگر می‌خواهید این مقاله را تایپ یا ویرایش کنید، لطفاً دست نگه دارید تا این پیغام حذف شود. |
پَرشین
تصویرها از خ.ل.
در مقاله پیش [۱] از فرستنده‌های آزاد رادیوئی و تلویزیونی و تحولاتی که در کشورهای غربی یافته است سخن رفت. از تجربه این کشورها چنین برمی‌آید که تا زمانی که پخش امواج در انحصار دولت قرار دارد رادیو و تلویزیون فقط به‌ظاهر ممکن است که آزاد باشد، و آزادی عملی این رسانه‌ها هنگامی حاصل خواهد شد که گروه‌های مختلف اجتماعی بتوانند با فرستنده‌هائی که خود ایجاد کرده‌اند صدایشان را به‌گوش جامعه برسانند. نمونۀ کشور ایتالیا که در آن قانون انحصار دولت لغو شده است نشان می‌دهد که در فرستنده‌های آزاد شور و تحرکی است که هرگز در فرستنده‌های دولتی دیده نمی‌شود.
در ایران نیز نباید مبارزه برای آزادی رادیو و تلویزیون را در چهاچوب آزادی رادیو تلویزیون دولتی محدود کرد و به‌ناچار درگیر تفسیرهای متناقض این آزادی باشد بلکه باید امکانات فنی امر را هم درنظر گرفت. در اینجا می‌خواهیم در یک بررسی کوتاه روشن کنیم که برای به‌راه انداختن یک فرستنده رادیوئیFM کم قدرت که بتواند سطح کوچکی را بپوشاند چه معلومات و چه وسائلی لازم است.
1. جریان متناوب چیست؟
همان طور که از دروس دبیرستان به‌یاد داریم جریان‌هائی هستند که در طول زمان با عبارت سینوسیl Son2 ft=l تغییرمی‌کند و منحنی آن مطلق شکل[۲] است.f را فرکانس جریان می‌گویند. برای برق شهر،f مساوی 50 هرتز است یعنی جریان در طول ثانیه 50 بار تغییر جهت می‌دهد. این جریان را فرکانس پائین می‌نامند. فرکانس‌های بالاتر به‌کیلوهرتز (هزار هرتز)و مگاهرتز (یک میلیون هرتز)اندازه گرفته می‌شود.
2. امواج الکترومغناطیسی چیستند؟
اگر یک سر منبع جریان متناوب را به یک سیم عمودی و سر دیگر آن را به‌زمین وصل کنیم (شکل2)انرژی منبع به‌صورت امواج الکترومغناطیسی در فضا پخش می‌شود و تغییرات آن نیز مطابق منحنی شکل (1)است. تصویر امواجی که بر سطح آب حرکت می‌کنند اگرچه کاملاً درست نیست ولی به‌فهم مطلب کمک می‌کند. طول موج یعنی فاصلۀ دو موج متوالی در فضا بستگی به‌فرکانس منبع دارد و از عبارت بدست می‌آید که در آن l طول موج به‌متر وf فرکانس به‌مگاهرتز است. مثلا اگر فرکانس مساوی 30 مگاهرتز باشد طول موج برابر خواهد بود با
3. مدولاسیون فرکانس FMچیست؟
موجی که بر طبق منحنی شکل (1)تغییر کند دارای فرکانس ثابت است در سیستم ارتباطی «اف.ام»فرکانس موج برحسب دامنۀ موج صوتی تغییر می‌کند (شکل3).
بدین سان فرکانس موج «اف.ام»دائماً در تغییر است و مراد از فرکانس آن، فرکانس متوسط است. تغییرات فرکانس در فرستنده‌های «اف.ام»معمولاً 75 کیلوهرتز نسبت به‌فرکانس مرکزی است مثلاً در یک فرستنده 100 مگاهرتز فرکانس از 75 کیلوهرتز+100 مگاهرتز-100 مگاهرتز تغییر می‌کند.
حدود فرکانس فرستنده های FM از 88 مگاهرتز تا 110 مگاهرتز ممکن است باشد و دستگاه های رادیوی FM نیز برای دریافت همین فرکانس ها مجهز هستند.